Trong số các loại vật liệu thép phổ biến hiện nay, thép mạ kẽm và thép không gỉ là hai cái tên được yêu thích nhất. Vậy hai loại thép này có những đặc điểm gì nổi bật? Nên chọn loại thép nào là tốt hơn? Hãy cùng Inox Kim Vĩnh Phú so sánh chi tiết hai loại vật liệu thép này để có thêm thông tin cho sự lựa chọn của bạn.
Mục lục bài viết
Thép mạ kẽm và thép không gỉ là gì?
Trước khi tiến hành so sánh những điểm khác biệt giữa thép mạ kẽm và thép không gỉ, chúng ta hãy tìm hiểu về khái niệm của hai loại thép này.
Thép mạ kẽm
Thép mạ kẽm là loại thép được phủ một lớp kẽm bên ngoài thông qua phương pháp nhúng nóng hoặc điện phân. Nhờ vào quy trình này, vật liệu sẽ có khả năng chống oxy hóa tốt hơn và độ bền được cải thiện nhờ lớp kẽm bảo vệ bên ngoài.
Thép không gỉ
Thép không gỉ, hay còn gọi là inox, là loại thép được ưa chuộng nhất hiện nay trên toàn cầu. Thay vì chỉ tạo lớp mạ kẽm bên ngoài để bảo vệ khỏi các yếu tố môi trường, thép không gỉ đã cải thiện khả năng chống lại các tác nhân này ngay từ bên trong.
Trong thành phần của thép không gỉ, các loại thép này thường chứa ít nhất 10.5% nguyên tố crom. Đây là yếu tố giúp tăng cường khả năng chống gỉ và chống ăn mòn do các tác nhân từ môi trường gây ra.
Điểm khác biệt giữa hai vật liệu thép
Để nhận diện sự khác biệt giữa thép mạ kẽm và thép không gỉ, chúng ta có thể so sánh các đặc điểm sau đây:
Quy trình sản xuất
Quy trình sản xuất hai loại thép này có sự khác nhau rõ rệt. Thép mạ kẽm thường được tạo ra thông qua phương pháp điện phân hoặc nhúng nóng để hình thành lớp bảo vệ. Tuy nhiên, quy trình chế biến thép vẫn diễn ra giống như quy trình sản xuất thép thông thường.
Ngược lại, thép không gỉ được sản xuất bằng cách pha trộn các thành phần trong nguyên liệu thô khi đang ở trạng thái nóng chảy. Sau khi hỗn hợp nguội, nó sẽ được xử lý bằng axit để loại bỏ tạp chất trước khi tiến hành đúc phôi.
Nguyên lý chống ăn mòn
Nguyên lý chống lại các tác nhân ăn mòn của thép mạ kẽm dựa vào lớp phủ bên ngoài. Khi kẽm được phủ lên bề mặt, nó sẽ tạo thành kẽm oxit giúp hạn chế quá trình oxy hóa xâm nhập vào bên trong kim loại.
Tương tự, thép không gỉ cũng hoạt động theo nguyên lý tương tự khi crom trong thành phần phản ứng với oxi trong không khí để tạo ra một lớp màng bảo vệ chống oxy hóa. Điểm khác biệt là thép không gỉ có khả năng chống rỉ sét tốt hơn do crom đã được hòa trộn ngay từ đầu trong nguyên liệu.
Thành phần cấu tạo
Thép mạ kẽm là loại thép được nhúng hoặc mạ kẽm, thường là thép carbon. Đây là loại thép phổ biến với thành phần chính là sắt và cacbon, cùng với một số thành phần khác với tỷ lệ rất nhỏ.
Trong khi đó, thép không gỉ không chỉ chứa sắt và carbon mà còn yêu cầu tối thiểu 10.5% crom. Ngoài ra, khả năng chống gỉ của thép có thể được cải thiện thêm khi có các thành phần như niken, molypden,…
Độ cứng
Về độ cứng, thép không gỉ có ưu thế hơn so với thép mạ kẽm. Thành phần crom trong thép không gỉ không chỉ mang lại khả năng chống ăn mòn và oxy hóa tốt mà còn giúp tăng cường độ cứng một cách đáng kể.
Thêm vào đó, theo thời gian, lớp kẽm trên thép mạ kẽm sẽ bị hao mòn, nhất là trong những điều kiện môi trường khắc nghiệt. Ngược lại, inox hay thép không gỉ có độ bền cao hơn nhờ vào cấu trúc bên trong của nó.
Giá cả
Về giá cả, thép mạ kẽm có lợi thế hơn so với inox vì chi phí thấp hơn nhiều. Điều này xuất phát từ sự khác biệt trong thành phần của hai loại thép, trong đó inox sử dụng các nguyên tố cao cấp, dẫn đến khả năng vượt trội và giá thành cũng cao hơn.
Cụ thể, loại inox có khả năng kháng ăn mòn tốt hơn sẽ chứa nhiều crom và niken, do đó giá thành cũng sẽ cao hơn.
Ứng dụng của thép
Một trong những điểm khác biệt lớn giữa hai loại thép này là ứng dụng của chúng. Thép mạ kẽm thường được ưa chuộng cho các môi trường trong nhà, nơi có độ ẩm cao hoặc điều kiện bình thường.
Trong khi đó, thép không gỉ có thể được sử dụng trong nhiều môi trường hơn, đặc biệt là những nơi tiếp xúc với hóa chất và có mức độ ăn mòn cao. Thông thường, nếu ngân sách cho phép, người ta sẽ chọn thép không gỉ; ngược lại, khi kinh phí hạn chế, thép mạ kẽm sẽ được ưu tiên hơn.
Ví dụ điển hình về ứng dụng của hai loại thép này bao gồm:
- Thép mạ kẽm: Các loại ống gió, nội thất trong nhà, sản xuất thiết bị máy móc, mái kim loại, hàng rào, cầu thang,…
- Thép không gỉ: Được sử dụng rộng rãi trong sản xuất nội thất và ngoại thất gia đình, cầu thang, thang máy, tủ, kệ, giá treo,… cũng như trong các thiết bị máy móc công nghiệp, hàng hải, cơ khí, máy bay, đường sắt và nhiều công trình cao cấp yêu cầu vật liệu có khả năng kháng mòn cao.
Nên lựa chọn thép không gỉ hay thép mạ kẽm
Thép mạ kẽm và thép không gỉ đều là những loại vật liệu thép được ưa chuộng nhờ khả năng chống ăn mòn. Tuy nhiên, mỗi loại lại có những ưu điểm riêng, tùy thuộc vào nhu cầu sử dụng và tính chất cụ thể mà các nhà đầu tư hoặc người tiêu dùng sẽ lựa chọn.
Thép không gỉ nổi bật với độ bền cao, đa dạng về chủng loại và có tính thẩm mỹ rất ấn tượng. Tuy nhiên, giá thành của loại vật liệu này thường cao hơn, do đó nếu áp dụng cho các công trình lớn, cần phải có ngân sách đầu tư đáng kể.
Trong khi đó, thép mạ kẽm cũng có độ bền tốt, có thể sử dụng trong nhiều năm, thậm chí hàng chục năm. Giá thành của nó lại thấp hơn so với inox, nên đây là lựa chọn hợp lý cho các công trình nhỏ, có ngân sách hạn chế và ít bị ảnh hưởng bởi các yếu tố ăn mòn.
Vì vậy, Inox Kim Vĩnh Phú đã tổng hợp và so sánh những đặc điểm nổi bật giữa thép mạ kẽm và thép không gỉ. Hy vọng rằng qua những thông tin này, bạn sẽ có thêm cơ sở để đánh giá hai loại vật liệu thép và đưa ra quyết định phù hợp cho nhu cầu của mình.