Thép từ lâu đã trở thành vật liệu kim loại không thể thiếu trong đời sống con người, đóng vai trò nền tảng cho sự phát triển của nhiều ngành công nghiệp và lĩnh vực khác nhau. Cùng Inox Kim Vĩnh Phú tìm hiểu rõ hơn về thép là gì, ứng dụng và sự phát triển hiện nay của ngành công nghiệp thép.
Mục lục bài viết
Thép là gì?
Thép là hợp kim của sắt với cacbon và một số nguyên tố khác, trong đó hàm lượng cacbon chiếm dưới 2%. Nhờ sự kết hợp này, thép sở hữu những tính chất hóa học nổi bật như:
Tính chất hóa học của thép
- Khả năng chống ăn mòn: Thép có khả năng chống lại sự oxy hóa của môi trường tốt hơn so với sắt nguyên chất.
- Độ bền cao: Thép có độ bền kéo đứt, độ cứng và khả năng chịu tải cao hơn sắt, giúp nó chịu được lực tác động mạnh mà không bị biến dạng hay gãy vỡ.
- Tính dẻo: Thép có thể dễ dàng uốn, dát, đúc thành nhiều hình dạng khác nhau mà không bị nứt vỡ.
- Tính hàn: Thép có khả năng kết dính tốt khi hàn, tạo ra mối hàn chắc chắn và bền bỉ.
Đặc tính của thép
Ngoài những tính chất hóa học, thép còn sở hữu một số đặc tính quan trọng khác như:
- Tính dẫn nhiệt và dẫn điện: Thép có khả năng dẫn nhiệt và dẫn điện tốt, được ứng dụng trong các thiết bị điện và hệ thống sưởi ấm.
- Khả năng tái chế: Thép là vật liệu có thể tái chế 100%, góp phần bảo vệ môi trường và tiết kiệm tài nguyên.
Ảnh minh họa
Có thể bạn quan tâm: Cách tính trọng lượng tấm thép đơn giản nhất
Phân loại thép phổ biến hiện nay
Thép được phân loại thành nhiều loại khác nhau dựa trên thành phần hóa học, cấu trúc vi mô và ứng dụng. Một số loại thép phổ biến nhất bao gồm:
Thép carbon
Thép carbon là loại thép có hàm lượng cacbon là thành phần chính, chiếm từ 0.05% đến 1,5%. Thép carbon được chia thành các nhóm nhỏ hơn dựa trên hàm lượng cacbon như
- Thép ít cacbon (dưới 0,6%)
- Thép trung bình (0,6% – 1,5%)
- Thép cao cacbon (trên 1,5%).
Thép carbon được sử dụng rộng rãi trong xây dựng, chế tạo máy móc, đóng tàu và sản xuất các vật dụng gia đình.
Thép hợp kim
Thép hợp kim là loại thép ngoài cacbon còn có thêm các nguyên tố khác như mangan, crom, niken, molibden,… nhằm cải thiện các tính chất của thép như độ bền, độ cứng, khả năng chống ăn mòn, khả năng chịu nhiệt độ cao,… Theo tổng hàm lượng các nguyên tố kim loại thêm vào chia ra:
- Thép hợp kim thấp: Tổng hàm lượng các nguyên tố kim loại khác ≤ 2,5%. Ví dụ: thép Mn, thép SiMn, thép CrMn,…
- Thép hợp kim vừa: Tổng hàm lượng các nguyên tố kim loại khác 2,5 – 10%. Ví dụ: thép CrMo, thép NiCrMo, thép SiMnV,…
- Thép hợp kim cao: Tổng hàm lượng các nguyên tố kim loại khác > 10%. Ví dụ: thép không gỉ (inox), thép gió, thép công cụ,…
Thép hợp kim được sử dụng trong các ngành công nghiệp đòi hỏi độ bền cao như hàng không vũ trụ, chế tạo máy móc chính xác, sản xuất dụng cụ cắt gọt,…
Thép không gỉ (inox)
Thép không gỉ là loại thép hợp kim có hàm lượng crom cao (tối thiểu 10,5%), giúp thép có khả năng chống ăn mòn cao trong nhiều môi trường khắc nghiệt. Có 4 loại thép không gỉ chính:
- Austenitic (304, 316, 301): Loại phổ biến nhất, có độ dẻo cao, dễ gia công, chống ăn mòn tốt trong môi trường axit và kiềm.
- Ferritic (409, 430): Độ dẻo thấp hơn austenitic, giá thành rẻ hơn, chống ăn mòn tốt trong môi trường oxy hóa nhẹ.
- Austenitic – Ferritic (Duplex – 2205, LDX 2101): Kết hợp ưu điểm của austenitic và ferritic, có độ bền cao, chống ăn mòn tốt trong môi trường khắc nghiệt như nước biển.
- Martensitic (410, 420): Độ cứng cao, chịu được mài mòn tốt, nhưng khả năng chống ăn mòn thấp hơn các loại khác.
Thép không gỉ được sử dụng rộng rãi trong y tế, thực phẩm, hóa chất, xây dựng và trang trí nội thất.
Các loại kết cấu thép hay gặp
Thép được sản xuất thành nhiều dạng kết cấu khác nhau để đáp ứng nhu cầu sử dụng đa dạng. Một số loại kết cấu thép hay gặp bao gồm:
Thép lá
Thép lá có dạng tấm phẳng, mỏng (dày 4 – 160 mm, dài 6 – 12m, rộng 0.5 – 3.8m) được sử dụng để chế tạo các kết cấu thép như mái nhà, vách ngăn, thân xe,…
Thép hình h, i, u
Thép hình có dạng thanh ngang với các mặt cắt hình học chữ H, I, U. Thép hình được sử dụng làm dầm, cột, khung nhà xưởng,…
Thép hộp
Thép hộp có dạng ống rỗng với mặt cắt vuông hoặc chữ nhật. Thép hộp được sử dụng làm cọc, trụ, khung cửa,…
Thép hộp
Thép ống (rỗng)
Thép ống có dạng ống rỗng với tiết diện tròn. Thép ống được sử dụng làm đường ống dẫn nước, khí ga, hệ thống tưới tiêu,…
Thép ống (rỗng)
Thép cuộn
Thép cuộn là sản phẩm thép được cán từ thép phôi thành những cuộn tròn với bề mặt trơn hoặc có gân. Thép cuộn được sản xuất bằng quy trình tinh luyện phức tạp, đòi hỏi công nghệ cao và được sử dụng rộng rãi trong nhiều ngành công nghiệp và lĩnh vực khác nhau, đặc biệt là trong xây dựng và sản xuất.
Thép cuộn
Thép đặc (vuông đặc, lap)
Thép đặc là loại thép có dạng thanh rắn với tiết diện ngang vuông hoặc tròn, được sản xuất bằng phương pháp cán nóng hoặc cán nguội từ thép phôi. Thép đặc sở hữu những ưu điểm vượt trội về độ bền, độ cứng và khả năng chịu lực cao. Do đó được ứng dụng rộng rãi trong xây dựng, chế tạo máy móc và nhiều ngành công nghiệp khác.
Vuông đặc
Ứng dụng của thép vào cuộc sống của chúng ta
Nhờ những ưu điểm nổi bật như độ bền cao, độ dẻo tốt, khả năng chịu lực cao và giá thành hợp lý, thép đã trở thành vật liệu không thể thiếu trong cuộc sống hiện đại.
Trong ngành công nghiệp
- Chế tạo máy móc: Thép được sử dụng để chế tạo các bộ phận quan trọng của máy móc như trục, bánh răng, vỏ máy, khung máy,… Nhờ độ bền và khả năng chịu lực cao, thép giúp đảm bảo độ an toàn và hiệu suất hoạt động của máy móc.
- Sản xuất xe cộ: Thép là vật liệu chính để chế tạo thân xe, khung xe, động cơ xe,… Nhờ độ bền và khả năng chịu lực cao, thép giúp đảm bảo an toàn cho người sử dụng và tăng tuổi thọ cho xe cộ.
- Xây dựng nhà xưởng: Thép được sử dụng để làm dầm, cột, kèo, khung nhà xưởng,… Nhờ độ bền và khả năng chịu lực cao, thép giúp nhà xưởng có thể chịu được tải trọng lớn và đảm bảo an toàn cho người lao động.
- Sản xuất các thiết bị điện: Thép được sử dụng để làm vỏ máy biến áp, vỏ động cơ điện,… Nhờ khả năng dẫn điện tốt, thép giúp giảm thiểu tổn thất điện năng và tăng tuổi thọ cho các thiết bị điện.
- Chế tạo tàu thuyền: Thép được sử dụng để làm thân tàu, boong tàu, vách ngăn,… Nhờ độ bền và khả năng chịu lực cao, thép giúp tàu thuyền có thể chịu được sóng gió và đảm bảo an toàn cho thủy thủ đoàn và hành khách.
Ảnh minh họa
Trong ngành dân dụng
- Xây dựng nhà cửa: Thép được sử dụng để làm cốt thép cho bê tông, dầm, cột, khung nhà,… Nhờ độ bền và khả năng chịu lực cao, thép giúp tăng độ kiên cố cho công trình xây dựng và đảm bảo an toàn cho người sử dụng.
- Cầu đường: Thép được sử dụng để làm dầm, thanh xà, vòm cầu,… Nhờ độ bền và khả năng chịu lực cao, thép giúp cầu đường có thể chịu được tải trọng lớn và đảm bảo an toàn cho người tham gia giao thông.
Sự phát triển của ngành công nghiệp thép
Ngày nay, ngành công nghiệp thép thường được gọi chung (không phân biệt thành ngành công nghiệp sắt và ngành công nghiệp thép như trước đây). Trong quá khứ, sắt và thép là hai sản phẩm riêng biệt. Hiện nay, có một số loại thép mà carbon đã được thay thế bằng các hỗn hợp vật liệu khác và carbon không được ưa chuộng.
Ngành thép thường được coi là một chỉ số của sự phát triển kinh tế bởi tầm quan trọng của nó trong việc phát triển cơ sở hạ tầng và kinh tế tổng thể. Vào năm 1980, Hoa Kỳ có hơn 500.000 công nhân luyện thép, nhưng con số này giảm xuống còn 224.000 vào năm 2000.
Sự phát triển kinh tế ở Trung Quốc và Ấn Độ đã làm tăng nhu cầu tăng về thép. Từ năm 2000 đến 2005, nhu cầu thép trên toàn cầu tăng 6%. Trong thời gian này, một số công ty thép nổi tiếng của Trung Quốc và Ấn Độ đã xuất hiện, bao gồm Tata Steel (mua lại Tập đoàn Corus vào năm 2007), Baosteel và Shagang Group.
Tuy nhiên, vào năm 2017, ArcelorMittal trở thành nhà sản xuất thép lớn nhất trên thế giới. Năm 2005, Cơ quan Khảo sát Địa chất Anh xác định Trung Quốc là nhà sản xuất thép hàng đầu với khoảng 1/3 thị phần toàn cầu, theo sau là Nhật Bản, Nga và Mỹ.
Với những thông tin được chia sẻ ở trên, hy vọng đã giúp bạn hiểu rõ hơn về thép là gì, Tầm quan trọng của nó trong ngành công nghiệp và đời sống con người. Ngành công nghiệp thép đã và đang ngày càng phát triển hơn nhằm cung ứng cho thị trường sản phẩm thép có đặc tính nổi trội, đa dạng, và tính ứng dụng cao hơn trong cuộc sống.
Xem thêm:
- Sắt Thép Là Gì? Sự Khác Nhau Giữa Sắt Và Thép?
- Thép và inox cái nào cứng hơn? Khác nhau như thế nào?
- Inox mờ là gì? Đặc điểm và phân biệt inox bóng và inox mờ
Inox Kim Vĩnh Phú chuyên nhập khẩu và phân phối các loại Inox nguyên liệu nguyên đai nguyên kiện từ các thị trường lớn, uy tín. Nếu có bất kỳ thắc mắc cũng như nhu cầu mua hàng vui lòng liên hệ Inox Kim Vĩnh Phú qua hotline 0981.776.847 để được hỗ trợ.
